Depremler yer tabakasının alt kısımlarında oluşan enerjinin dalga şeklinde bu tabakalarda ilerlemesi ve hem yatay hem de düşey yönde binalara ulaşması ile binalarda yatay ve düşey yüklere dönüşmektedir. Depremler etkisi ile binalara ulaşan yatay deprem yükleri öncelikle bina temeli tarafından karşılanmakta ve sonsuz küçük zaman dilimlerinde temele bağlı olan binanın diğer düşey taşıyıcı elemanlarında taban kesme kuvvetleri ve ötelenmelere dönüşmektedir. Bu deprem kuvvetleri düşey taşıyıcı elemanların Rijitlikleri ile karşılanmaya çalışılmaktadır. Rijitliklerin artırılması bu elemanlarda meydana gelen deprem yüklerini ve deplasmanları azaltarak binaların yıkılmalarını önleyebilir. Bu çalışmada, 55x55 cm kare kesitli kolon kullanılarak beş katlı betonarme bir bina modeli tasarlanmıştır. Tasarlanan bina modelinde C-30 betonu ve S-420 çeliği kullanılmış olup bu yapıların deprem etkisindeki davranışları analiz edilmiştir. Türk deprem yönetmeliğine göre aynı bina projesine toplam proje alanının binde 2'si oranında betonarme perde duvarlar hem “x” hem de “y” ekseninde eklenmiştir. Binaya perde duvar eklenmeden önce ve eklendikten sonra binanın deprem etkisi altındaki davranışı incelenmiş ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. Buna göre, 55x55cm kare kesitli kolon ile modellenen binanın toplam yük taşıma kapasitesi yaklaşık 391,4 ton iken binaya perde duvar eklendiğinde binanın yük taşıma kapasitesinin yaklaşık 580,8 tona çıktığı tespit edilmiştir. Perde duvar eklenen bina modelinde yük taşıma kapasitesinin yaklaşık %48,4 oranında arttığı görülmüştür. Aynı bina modellerinin deprem etkisi altındaki deplasmanları incelendiğinde ise 55x55 cm kare kesitli bina modelinde ki toplam deplasmanın x yönünde yaklaşık 11,98 cm olduğu buna karşın perde duvar ilave edilen modelde ise bu deplasmanın yaklaşık 2,52 cm’ye kadar azaldığı ve bu azalmanın oransal olarak yaklaşık 4 kat olduğu tespit edilmiştir. ORCID NO:0000-0003-4531-6364, 0000-0003-1832-0662
Anahtar Kelimeler: Betonarme Bina, Güçlü Kolon, Perde Duvar, Deprem Yükü, Deplasman
|
