Öz: Bu çalışmada, işlerin serbest kalma zamanlı ve makinelerin hız değiştirme faaliyetli (HDF) olduğu, permütasyonel akış tipi çizelgeleme problemi üzerinde çalışılmıştır. Makinelerin çalışma performansının zamanla azalmasıyla, işlerin işlem zamanı artma eğilimi göstermektedir. Makinelerin eski performansında çalışabilmesi için gerçekleştirilen faaliyetler, literatürde HDF olarak tanımlanmaktadır. HDF, makinelerin çalışma performansını arttıracağı için, işlerin HDF’den önce mi yoksa sonra mı makinelerde işlem gördüğü önem kazanmaktadır. Ele alınan problemin çözümü için önerilen iki aşamalı metotla, iki makineli akış tipi atölye ortamında, işlerin makinelere atanma sırasının belirlenmesi ve makinelerin HDF atama konumlarının tayin edilmesi amaçlanmaktadır. İlk aşamada, sezgisel bir yaklaşım ile işlerin makinelere atanma sırası belirlenmiş; ikinci aşamada ise belirlenen iş sırasına göre, işlerin toplam tamamlanma zamanını en küçüklemek amacıyla HDF atama konumunu tayin eden, şebeke yapılı en kısa yol tabanlı karmaşık tam sayılı programlama modeli önerilmiştir. Problemin çözüm metodunun daha iyi anlaşılabilmesi adına, örnek bir problem çözülmüş ve sonuçları değerlendirilmiştir. İşlem zamanı değerleri, HDF sonrası azalma eğilimi göstermektedir. İşlem zamanı değerlerinin azalmasına karşın, HDF işlem zamanı olarak adlandırılan bir maliyete de katlanmak gerekmektedir. Bu sebeple, HDF işlem zamanında meydana gelen değişimin, HDF atama konumu üzerindeki etkisi incelenmiştir. İş sayısı, işlem zamanı ve hız değiştirme oranı parametrelerinin, matematiksel modelin çözüm süresine etkisi araştırılmıştır. Önerilen matematiksel model ile farklı problem boyutlarında polinom zamanda optimum çözüm sunan sonuçlar elde edilmiştir. (ORCID ID: 0000-0002-1043-3147)
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Akış tipi çizelgeleme, Hız değiştirme faaliyeti, İşlerin serbest kalma zamanı, Şebeke yapılı matematiksel model, Toplam tamamlanma zamanını en küçükleme
|
