Günümüzde karbon nötr teknoloji arayışı ve uygulamaları hız kazanmaktadır. Bu doğrultuda yenilenebilir enerji ve enerji depolama sistemleri (EDS) kullanımı ön plana çıkmaktadır. Yenilenebilir enerji santrallerinin penetrasyonu ve çeşitli faktörlere bağlı üretim profili nedeniyle entegrasyona yardımcı sistem arayışları başlamış ve bu doğrultuda EDS kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır. Birincil ve ikincil olarak adlandırılan iki çeşit batarya kavramı mevcuttur. Birincil bataryalar tek kullanımlıkken, ikincil bataryalar şarj edilebilir. Birincil bataryalar, deşarj sırasında kimyasal potansiyel enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür, ancak ikincil bataryalar buna ilaveten şarj olarak elektrik enerjisini kimyasal potansiyel enerjiye dönüştürebilirler. EDS türleri dikkate alındığında elektrokimyasal, elektriksel, termal, kimyasal ve mekanik olmak üzere beş ana gruba ayrılabilir. Son dönemlerde kimyasal EDS’ler grubunda yer alan ikincil lityum-iyon piller yüksek enerji yoğunlukları ve toksik olmamaları nedeniyle çeşitli kullanım alanlarında kendine yer edindiği görülmektedir. Bununla birlikte gerçekleştirilen çeşitli araştırma ve geliştirme faaliyetleri sonucunda çeşitli lityum-iyon pil çeşitleri ortaya çıkmıştır. Bu farklı tipteki lityum iyon pillerin aralarındaki temel fark katot malzemelerinde bulunmaktadır. Farklı lityum iyon pil türleri, belirli güç, belirli enerji, güvenlik, kullanım ömrü, maliyet ve performans arasındaki dengelerle farklı özellikler sunmaktadır. Bu çalışmada; öncelikle pil teknolojisi ile ilgili bazı terimler ve sonrasında ikincil tür batarya EDS (BEDS) içerisinde kullanılan çeşitli lityum-iyon pil çeşitlerinin güç, enerji, fiyat, güvenlik, performans ve çevrim ömrü açısından karşılaştırması incelenmektedir. (ORCID ID: 0000-0002-2728-706X)
Anahtar Kelimeler: Lityum İyon, Katot, Anot, Birincil Batarya, İkincil Batarya, Karbon nötr teknolojisi
|
