Tel çekme yöntemi metal endüstrisinde sýklýkla kullanýlan ve seri imalat için oldukça hýzlý ve verimli bir sistemdir. Cývata, zincir, perçin, çivi, kablo, halat ve yay gibi ürünlerin üretiminde tel çekme yöntemi bir kalýp ya da hadde kullanýlarak malzemeye istenilen geometri kesitinin verilmesi için sýklýkla tercih edilmektedir. Tel çekme yöntemi mühendislik eðrisi düþünüldüðünde malzemenin akma dayanýmýndan sonraki plastik þekil deðiþtirme bölgesinde gerçekleþen bir olaydýr. Bu sayede malzeme üzerinde kalýcý deformasyon gerçekleþtirilerek istenilen nihai geometri elde edilebilmektedir. Bu bildiri çalýþmasýnda çelik malzemeden ve dairesel kesite sahip tellere tel çekme iþlemi uygulanmýþ olup sayýsal olarak tel çekme yöntemi incelenmiþtir. Hazýrlanan sayýsal model aracýlýðý ile 0,05, 0,1, 0,2, ve 0,3 hýzlarýnda çelik tel için analizler gerçekleþtirilmiþtir. Farklý hýzlar için hazýrlanan sayýsal modelde 8,54 mm çapa sahip filmaþin telinin 7,24 mm’ye indirgenmesi iþlemi gerçekleþtirilmiþtir. Gerçekleþtirilen analizlerde tel üzerinde oluþan gerilme, açýða çýkan enerji ve sýcaklýk deðerleri birbirleri arasýnda kýyaslanmýþtýr. Yapýlan analiz çalýþmalarý sonucunda 0,3 m/s tel çekme hýzýnda 220,92 MPa olarak gerilme deðeri ölçülmüþtür. Buna karþýlýk farklý hýzlar için yapýlan analizlerde hýz artýþýyla tel üzerinde oluþan þekil deðiþtirme enerjisinin arttýðý gözlemlenmiþtir. Analizlerde en çok þekil deðiþtirme enerjisi deðeri 0,3 m/s hýzýnda 2548,00 J olarak belirlenmiþtir. Yapýlan çalýþma sanayi uygulamalarýnda optimum proses parametrelerinin belirlenmesine ve verimli bir üretimin gerçekleþtirmesine de ýþýk tutabilecek niteliktedir. (Bu çalýþma 1. sýrada yer alan yazar(ýn) Yüksek Lisans tezinden üretilmiþtir. ORCID ID: 0000-0003-0497-1632. Ayrýca bu çalýþmaya desteklerinden ötürü Hasçelik Kablo San. Tic. A.Þ.’ye ve FYL-2021-11043 kodlu Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araþtýrma Projeleri Birimi (BAP) projesine teþekkür ederiz.)
Not: Bu çalýþmaya desteklerinden ötürü Hasçelik Kablo San. Tic. A.Þ.’ye ve FYL-2021-11043 kodlu Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araþtýrma Projeleri Birimi (BAP) projesine teþekkür ederiz.
Anahtar Kelimeler: Tel Çekme, Redüksiyon, Hadde, Çelik Tel, Termal Gerilmeler
|