Tek kullanımlık PET şişeler, günümüzde tüketimi en çok olan ve dolayısıyla çevre kirliliğine yol açabilecek en önemli tüketim ürünlerindendir. Bu ambalajların hem şişelerinin hem de etiketlerinin geri dönüşüm prosesine tabi tutulması ve bu sürecin en efektif, endüstriyel açıdan kolay bir şekilde yönetilmesi çevre kirliliğini azaltmak açısından önem arz etmektedir. Mevcut durumda PET şişe etiketleri geri dönüşüm prosesine tabi tutulmaktadır. Fakat, yıkama esnasında şişe etiketlerindeki mürekkeplerin tam olarak çıkmaması, parsiyel çıkmaların yıkama solüsyonunu renklendirmesi ve bununla birlikte baskı yapılan materyalin geri kazanımı noktasında verimlilik düşmektedir. Bu çalışmada hem OPP hem de PET film üzerinde çalışabilen, ters baskı ve üst baskıya uygun, yıkama solüsyonunda kanama yapmayan, baskılı film (etiket) üzerinden yıkama sonucunda tamamen çıkabilen bir mürekkep serisi geliştirmek amaçlanmaktadır. Bu sayede yıkama solüsyonu renklenmeyecek ve tekrar tekrar verimli olarak kullanılabilecektir. PET kırpıklar renklenmediği için daha kaliteli geri dönüşüm ürünü elde edilecektir. Ayrıca, etiket üzerinden de mürekkep tamamen giderildiği için PET şişeler, PET malzemeye sahip etiketlerle beraber granül elde etme prosesine girebilecektir. Bu sayede, geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik sürecine önemli bir katkı sağlanacaktır. Çalışma kapsamında hem mürekkep dayanımlarının üst ve ters baskıya uygun olması, hem de EPBP (Europian Plastic Bottle Platform) ve APR (Association Plastic Recycle) metotlarıyla yıkama sonuçlarının uygun olması hedeflenmiştir. Çalışılan CMYK renklerinde OPP ve PET materyal üzerinde viskozite, adezyon, çitileme, COF kontrolleri yapılmıştır. Değerlendirmeler için, müşterilerin mevcutta kullanmış olduğu mürekkep teknolojisi referans alınmıştır. Ayrıca EPBP ve APR metotlarıyla yıkama işlemi yapılmıştır. Yıkama sonrasında ise, yıkama çözeltilerinin renklenmesi, mürekkebin filmin üzerinden tamamiyle çıkıp çıkmaması ve yıkama esnasında kullanılan PET kırpıkların renklenmesi ΔL, ΔA ve ΔB değerleri ölçülerek kontrol edilir. Uygulama metodlarındaki protokol içeriklerine göre, ΔL<5 ΔA<1,5 ve ΔB<1,5 değerleri hedeflenmektedir. Çalışma sonuçları değerlendirildiğinde, geliştirilen teknolojinin hem üst baskı hem de ters baskıya uygun olduğu, mevcut teknoloji ile benzer özellik gösterdiği görülmektedir. Ayrıca, EPBP ve APR ile yıkama sonucunda mürekkepler filmin yüzeyinden tamamen ayrılmış, partikül şeklinde dibe çökmüş ve kanama yapmamıştır. PET kırpıkların renklenmesi de hedef ΔL, ΔA ve ΔB'yi karşılamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, Mürekkep, Yıkanabilir, Geri Dönüşüm, APR ve EPBP
|
