Tek kullanýmlýk PET þiþeler, günümüzde tüketimi en çok olan ve dolayýsýyla çevre kirliliðine yol açabilecek en önemli tüketim ürünlerindendir. Bu ambalajlarýn hem þiþelerinin hem de etiketlerinin geri dönüþüm prosesine tabi tutulmasý ve bu sürecin en efektif, endüstriyel açýdan kolay bir þekilde yönetilmesi çevre kirliliðini azaltmak açýsýndan önem arz etmektedir. Mevcut durumda PET þiþe etiketleri geri dönüþüm prosesine tabi tutulmaktadýr. Fakat, yýkama esnasýnda þiþe etiketlerindeki mürekkeplerin tam olarak çýkmamasý, parsiyel çýkmalarýn yýkama solüsyonunu renklendirmesi ve bununla birlikte baský yapýlan materyalin geri kazanýmý noktasýnda verimlilik düþmektedir. Bu çalýþmada hem OPP hem de PET film üzerinde çalýþabilen, ters baský ve üst baskýya uygun, yýkama solüsyonunda kanama yapmayan, baskýlý film (etiket) üzerinden yýkama sonucunda tamamen çýkabilen bir mürekkep serisi geliþtirmek amaçlanmaktadýr. Bu sayede yýkama solüsyonu renklenmeyecek ve tekrar tekrar verimli olarak kullanýlabilecektir. PET kýrpýklar renklenmediði için daha kaliteli geri dönüþüm ürünü elde edilecektir. Ayrýca, etiket üzerinden de mürekkep tamamen giderildiði için PET þiþeler, PET malzemeye sahip etiketlerle beraber granül elde etme prosesine girebilecektir. Bu sayede, geri dönüþüm ve sürdürülebilirlik sürecine önemli bir katký saðlanacaktýr. Çalýþma kapsamýnda hem mürekkep dayanýmlarýnýn üst ve ters baskýya uygun olmasý, hem de EPBP (Europian Plastic Bottle Platform) ve APR (Association Plastic Recycle) metotlarýyla yýkama sonuçlarýnýn uygun olmasý hedeflenmiþtir. Çalýþýlan CMYK renklerinde OPP ve PET materyal üzerinde viskozite, adezyon, çitileme, COF kontrolleri yapýlmýþtýr. Deðerlendirmeler için, müþterilerin mevcutta kullanmýþ olduðu mürekkep teknolojisi referans alýnmýþtýr. Ayrýca EPBP ve APR metotlarýyla yýkama iþlemi yapýlmýþtýr. Yýkama sonrasýnda ise, yýkama çözeltilerinin renklenmesi, mürekkebin filmin üzerinden tamamiyle çýkýp çýkmamasý ve yýkama esnasýnda kullanýlan PET kýrpýklarýn renklenmesi ΔL, ΔA ve ΔB deðerleri ölçülerek kontrol edilir. Uygulama metodlarýndaki protokol içeriklerine göre, ΔL<5 ΔA<1,5 ve ΔB<1,5 deðerleri hedeflenmektedir. Çalýþma sonuçlarý deðerlendirildiðinde, geliþtirilen teknolojinin hem üst baský hem de ters baskýya uygun olduðu, mevcut teknoloji ile benzer özellik gösterdiði görülmektedir. Ayrýca, EPBP ve APR ile yýkama sonucunda mürekkepler filmin yüzeyinden tamamen ayrýlmýþ, partikül þeklinde dibe çökmüþ ve kanama yapmamýþtýr. PET kýrpýklarýn renklenmesi de hedef ΔL, ΔA ve ΔB'yi karþýlamaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, Mürekkep, Yýkanabilir, Geri Dönüþüm, APR ve EPBP
|
