A356 alüminyum alaşımı; yüksek mukavemeti, düşük özkütlesi, işlenebilirliği ve korozyona karşı olan direnci ile özellikle otomotiv ve havacılık sektörlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Uçak gövdesi, yüksek mukavemet gerektiren makine parçalarında kullanıldığı gibi, A356 alaşımı bir güvenlik unsuru olan binek araç jantlarının üretiminde de kullanılmaktadır. Yüksek kalitenin hedeflendiği jant üretiminde, sıvı alüminyumun temizliği büyük bir rol oynamaktadır. İnklüzyonlar ve alüminyum içerisinde çözünen tek gaz olan hidrojen gazı (H2), döküm parçasında kalitesizliğe ve poroziteye sebebiyet vermektedir. Metali temizlemek ve oluşabilecek potansiyel kalitesizlik problemlerini gidermek için ultrasonik temizleme, sedimantasyon, filtreleme, flakslama vb. yöntemler geliştirilmiştir.
Gerçekleştirilen çalışmada, uygulama sıcaklıkları aynı A ve B flakslarının A356 alaşımında temizlik etkinlikleri gözlemlenmiştir. A flaksının etken bileşiği KAlF₄ iken, B flaksı KAlF₄, AlF3 ve Na bazlı tuz içermektedir. Deneyde A15 potalarla, flaksların tedarikçi tarafından önerilen minimum eklenti miktarları kullanılarak çalışılmıştır. İki flaks için de dörder potalık dökümler gerçekleştirilmiş; yoğunluk indeksi (DI) ve bifilm indeks (BI) verileri toplanmış, her bir flaks için 40 adet çekme çubuğu olacak şekilde 80 adet çekme çubuğunun çekme testi verisi elde edilmiştir. Elde edilen veriler, Minitab yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizlerde, akma ve kopma mukavemetleri arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark olduğu ve A flaksına ait çekme testi verilerinin daha yüksek geldiği, uzama değerlerinde ise anlamlı bir farkın olmadığı sonuçlarına varılmıştır. Gaz giderme prosesi öncesi ve sonrasında alınan BI numunelerinin ortalama değişimleri kıyaslandığında, A flaksının daha iyi bir temizlik performansı sergilediği görülmüştür. ORCID NO: 0009-0002-8437-2399
Anahtar Kelimeler: flaks, metal temizliği, alüminyum, A356, bifilm indeks
|
