Otomotiv aydýnlatma alanýnda far ve arka sinyalizasyon üniteleri araçlarýn trafikte hem diðer araçlar tarafýndan görülmesini hem de taþýtýn gittiði yönün aydýnlatýlmasýný saðlar. Ürünler bu özelliði ile sürüþ güvenliði açýsýndan oldukça önemlidir. Ürün geliþtirme süreçlerinde optik regülasyonlar dikkate alýnýr. Optik regülasyon her bir fonksiyonun rengini, araç üzerindeki konumunu, ýþýk þiddetini ve daðýlýmýný düzenlemektedir. Optik beklentileri ömür gereklilikleri ve ürün kalitesi takip etmektedir. Parçalarýn çoðunluðu enjeksiyon kalýplama ile üretilmiþ plastik komponent, PCB ve LED aydýnlatma elemanlarýndan oluþmaktadýr. Plastik parçalar PVD yöntemiyle alüminyum metalizasyona tabi tutularak reflektif özellik saðlanabilmektedir. Alt parçalar gövde içerisine dizildiðinde ýþýðý geçirebilen dýþ lens ile gövdenin kaynaðý saðlanarak nihai ürünler elde edilmektedir. Bu ürünlerin yüksek ve düþük sýcaklýkta (- 40 °C ve + 85 °C), zorlu titreþim koþullarýnda ve su içeren ortamlarda performans göstermesi gerekliliði mevcuttur.
Otomotiv aydýnlatma teknolojisinde müþteri beklentileri her geçen gün artmaktadýr. Dolayýsýyla fonksiyonel özellikleri stil takip etmektedir. Bu ürünler araçlarýn stilini ve kimliðini ortaya koyan en önemli ikonik unsur haline gelmiþtir. Ürün geliþtirme süreçlerinde bu beklentilerin saðlanmasý adýna birçok farklý optik konsepte baþvurulmaktadýr. Araçlarýn stilistik öðesi ve güvenlik açýsýndan önemli bir komponent olan otomotiv aydýnlatma ürünlerinde ýþýðýn bir yüzey boyunca homojen olarak daðýtýlmasý ve bu yüzeyde aydýnlanma gradyanlarý oluþturmamasý optik homojenite olarak adlandýrýlmaktadýr. Müþterilerin optik homojenite beklentisi oldukça yüksektir.
Optik homojenite difüzif malzemeler ile saðlandýðý gibi yüzey pürüzlülüðü uygulamalarý ile de saðlanabilmektedir. Difüzif malzemelerin içerisinde ýþýðý saçan polimer tanecikler yer alýr ve bu tanecikler üzerine ýþýk ýþýnlarý (ray) düþtüðünde saçýlarak daðýlýr. Bu tanecikler yüksek molekül aðýrlýklý PMMA içeriði olabildiði gibi, mikro veya nano boyutlu disperse edilmiþ polistiren malzemelerden oluþabilir. Iþýk ýþýnlarýndaki bu daðýlma aydýnlanmanýn homojen bir görünüme sahip olmasýný saðlar.
Sektörde optik analiz yazýlýmlarýnda homojenite seviyesi kontrol edilmektedir. Ancak çoðu zaman enjeksiyon kalýplarýndan çýkan parçalarda bu homojenite seviyelerine ulaþýlamamaktadýr. Buna kalýptaki desenli yüzeyin parçaya ayný düzeyde aktarýlmamasý, yüzey topografyasýnýn farklý olmasý veya kalýptaki desenin yetersiz derinlik profilinde olmasý sebep olabilmektedir. Desen oluþturma elektrik deþarj iþleme (EDM), LASER, kimyasal daðlama veya kumlama gibi yöntemler ile saðlanabilir. Ancak kalýptaki desenin parçaya hangi düzeyde etki ettiði ve bu yöntemler arasý farklýlýklar analitik olarak ortaya koyulmuþ deðildir.
Bu sebeple bu çalýþmada EDM ve kimyasal daðlama yöntemleriyle oluþturulmuþ farklý pürüzlülük seviyelerindeki desenlerin ürün topografyasýna ve farklý mesafelerde optik performansa etkisi araþtýrýlmýþtýr. Ayrýca bu çýktýlar ile bilinmeyen noktalarýn analitik verilerle çözümlenmesi saðlanarak optik analiz yazýlýmýnýn doðruluðunun artýrýlmasý hedeflenmiþtir.
Bu bulgular neticesinde ürün geliþtirme süreçlerine katký saðlanarak kalitesizlik maliyetinin düþürülmesi ve bu uygulamalara yönelik standartlarýn oluþturulmasý amaçlanmýþtýr.
"Bu çalýþma 1. Sýrada yer alan yazar Mete YILMAZ’ýn Bursa Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nde gerçekleþtirilen Yüksek Lisans tezinden üretilmiþtir. ORCID NO: 0000-0002-1044-0013"
Anahtar Kelimeler: Yüzey pürüzlendirme, EDM desenleme, Kimyasal desenleme, VDI3400, Optik lens, Homojenite.
|
